GÜNEŞİN MAKSİMUM YÜKSEKLİĞİNİ HESAPLAYAN ÜSTAT: BİRUNİ -30 OCAK 2025-MEVLANA TAKVİMİ
Manage episode 463965062 series 2542707
Bîrûnî, 973 yılında Harizm’de dünyaya gelmiştir. Çocukluğunu ve gençliğini 995 yılına kadar Harizm şahların sarayında geçiren âlim, bu sarayın terbiyesi ve eğitimi ile büyümüştür. Dönemin gözde ilimleri matematik, astronomi, tıp, coğrafya ve tarihi coğrafya ile ilgili bilgilerini bu sarayda kazanmıştır. O, 18 yaşlarından itibaren enlem ve boylam hesabı yapabilecek, güneşin maksimum yüksekliğini hesaplayabilecek, ay tutulmasını gözlemleyebilecek bilginin yanında çok ciddi eserler verebilecek donanıma sahiptir.Orta Çağ İslâm dünyasındaki bilim adamlarının genel bir karakteristiği olarak göze çarpan çok yönlülük Bîrûnî’de de müşahede edilmektedir. Yaşamış olduğu 10. ve 11. asırda rağbet gören matematik, fizik, kimya, tıp, coğrafya, matematik coğrafya, astronomi, tarih ve tarihî coğrafya alanlarında araştırma yapıp eser vermiş olan Bîrûnî, bilim dallarının tamamında çalışmayı bir zorunluluk olarak görmektedir. Bu anlayışını, “zihin sürekli aynı bilimle meşgul olursa yorulur bıkar, fakat ilimler arasında gezinirse bir bahçeden diğerine geçiyor gibi olur. Zihin sürekli yeniyi arar, yeni bir şeyler görmek ister. Nitekim insanlar, yeni olan her şeyin zevkli olduğunu söylerler” cümleleriyle yansıtmaktadır.Bîrûnî’ye göre, uyanık, dikkatli olmak, çalışmalarını sürekli gözden geçirmek, kibirlenmemek, çok çalışmak ve sabırlı olmak ilim adam-larının olmazsa olmazlarındandır. Onun bütün araştırmalarında bu düsturlarla hareket ettiği bu prensipleri pozitif bilimlerde olduğu kadar sosyal bilimlerde de uyguladığı görülmektedir.
(Prof. Dr. Ahmet Duman, Keşf-i Kadîmden Vaz’-ı Cedîde İslâm Bilim Tarihi ve Felsefesi, s.197-208)
1927 에피소드