Player FM - Internet Radio Done Right
875 subscribers
Checked 6d ago
추가했습니다 five 년 전
Karolina Głowacka and Radio Naukowe - Karolina Głowacka에서 제공하는 콘텐츠입니다. 에피소드, 그래픽, 팟캐스트 설명을 포함한 모든 팟캐스트 콘텐츠는 Karolina Głowacka and Radio Naukowe - Karolina Głowacka 또는 해당 팟캐스트 플랫폼 파트너가 직접 업로드하고 제공합니다. 누군가가 귀하의 허락 없이 귀하의 저작물을 사용하고 있다고 생각되는 경우 여기에 설명된 절차를 따르실 수 있습니다 https://ko.player.fm/legal.
Player FM -팟 캐스트 앱
Player FM 앱으로 오프라인으로 전환하세요!
Player FM 앱으로 오프라인으로 전환하세요!
Radio Naukowe
모두 재생(하지 않음)으로 표시
Manage series 2846273
Karolina Głowacka and Radio Naukowe - Karolina Głowacka에서 제공하는 콘텐츠입니다. 에피소드, 그래픽, 팟캐스트 설명을 포함한 모든 팟캐스트 콘텐츠는 Karolina Głowacka and Radio Naukowe - Karolina Głowacka 또는 해당 팟캐스트 플랫폼 파트너가 직접 업로드하고 제공합니다. 누군가가 귀하의 허락 없이 귀하의 저작물을 사용하고 있다고 생각되는 경우 여기에 설명된 절차를 따르실 수 있습니다 https://ko.player.fm/legal.
Wirtuale 2025, Podcast Roku 2024 i 2023, Medal Polskiego Towarzystwa Fizycznego 2024, Popularyzator Nauki 2023, Pop Science 2023 || RN to mądre rozmowy o naszym świecie i nas samych. O próbach zrozumienia rzeczywistości na najgłębszym poziomie. Rozmawiam z naukowcami i naukowczyniami, którzy - fenomenalnie! - opowiadają o swoich badaniach i dziedzinach wiedzy. Dyskutujemy nie tylko o tym CO wiemy, ale też SKĄD to wiemy. Zobacz nasze Wydawnictwo RN: https://radionaukowe.pl/wydawnictwo/ 👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe 👉 Więcej: https://radionaukowe.pl/ 👉 Sprawdź nasze WYDAWNICTWO RN https://radionaukowe.pl//wydawnictwo, audiobooki dla naszej publiczności taniej, skorzystaj z kodu: sluchamRN
…
continue reading
341 에피소드
모두 재생(하지 않음)으로 표시
Manage series 2846273
Karolina Głowacka and Radio Naukowe - Karolina Głowacka에서 제공하는 콘텐츠입니다. 에피소드, 그래픽, 팟캐스트 설명을 포함한 모든 팟캐스트 콘텐츠는 Karolina Głowacka and Radio Naukowe - Karolina Głowacka 또는 해당 팟캐스트 플랫폼 파트너가 직접 업로드하고 제공합니다. 누군가가 귀하의 허락 없이 귀하의 저작물을 사용하고 있다고 생각되는 경우 여기에 설명된 절차를 따르실 수 있습니다 https://ko.player.fm/legal.
Wirtuale 2025, Podcast Roku 2024 i 2023, Medal Polskiego Towarzystwa Fizycznego 2024, Popularyzator Nauki 2023, Pop Science 2023 || RN to mądre rozmowy o naszym świecie i nas samych. O próbach zrozumienia rzeczywistości na najgłębszym poziomie. Rozmawiam z naukowcami i naukowczyniami, którzy - fenomenalnie! - opowiadają o swoich badaniach i dziedzinach wiedzy. Dyskutujemy nie tylko o tym CO wiemy, ale też SKĄD to wiemy. Zobacz nasze Wydawnictwo RN: https://radionaukowe.pl/wydawnictwo/ 👉 Zostań Patronem: https://patronite.pl/radionaukowe 👉 Wesprzyj jednorazowo: https://suppi.pl/radionaukowe 👉 Więcej: https://radionaukowe.pl/ 👉 Sprawdź nasze WYDAWNICTWO RN https://radionaukowe.pl//wydawnictwo, audiobooki dla naszej publiczności taniej, skorzystaj z kodu: sluchamRN
…
continue reading
341 에피소드
모든 에피소드
×
1 #264 Pszczoły – śmiertelne użądlenia i „słodkie pocałunki” | dr Michał Kolasa 1:20:39
1:20:39
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요1:20:39
– Pszczoły mają super węch, dużo lepszy niż psy, dlatego były pomysły, żeby wykorzystywać je na lotniskach – mówi gość odcinka dr Michał Kolasa, biolog ewolucyjny z Instytutu Zootechniki – Państwowego Instytutu Badawczego. I to tylko pierwsza z szeregu zaskakujących informacji, jakie usłyszycie w tej rozmowie o tych niezwykłych owadach. W Polsce żyje ponad 450 różnych ich gatunków, a większość z nich wcale nie żyje w ulach. Istnieją od jakichś 120 milionów lat. Mają znakomitą orientację w przestrzeni – Przyjmuje się, że efektywnie pszczoły wędrują do dwóch kilometrów od ula – podkreśla dr Kolasa. Znane są z przede wszystkim życia społecznego i zdolności komunikacyjnych. – Rodzina pszczela to najlepiej działająca korporacja na świecie – ocenia biolog. Podobnie jak u mrówek, najmłodsze owady zajmują się opieką nad larwami. Z czasem pszczoła przyjmuje bardziej ryzykowne funkcje: może być magazynierką, czyli przyjmować zbiory od sióstr wylatujących poza ul, lub furażerką, czyli właśnie latać i zbierać nektar oraz pyłek. Są też pszczoły strażniczki i pszczoły opiekunki matki. Im mniej przed pszczołą życia, tym bardziej ryzykowne funkcje podejmuje. Co ciekawe, matka wcale nie jest „królową” pszczelej rodziny. Nie rządzi. Jej jedynym zadaniem jest dużo jeść i składać dużo zapłodnionych jaj – w ulu matka składa dziennie więcej jaj, niż sama waży! Jeśli nie jest już w stanie spełniać swojej funkcji i na przykład składa jaja niezapłodnione, z których wylęgną się trutnie, „jej” pszczoły wyczuwają zmianę w zapachu i zaczynają szykować młode larwy, z których jedna zostanie nową matką, a starą detronizują bez sentymentów. Fascynujące są zdolności komunikacyjne pszczół. Kiedy furażerka znajduje obiecujące źródło pokarmu, po powrocie do rodziny informuje o nim pozostałe robotnice. Jednym z języków jest ruch. Jeśli źródło pożywienia jest niedaleko, to pszczoła wykonuje tzw. taniec okrągły. Jej siostry wiedzą wtedy, że muszą polecieć na węch i znajdą coś pysznego. Jeżeli pożywienie znajduje się na tyle daleko, że nie da się go wywęszyć, to pszczoła tańczy inaczej. – One używają pozycji słońca względem ula i kąta między słońcem, ulem a pożytkiem, żeby przekazać informację, w którym kierunku lecieć i jak daleko lecieć – opowiada dr Kolasa. Owad lata po kształcie ósemki, a nachylenie toru lotu wobec plastra oraz częstotliwość kręcenia odwłokiem „mówią” innym pszczołom, w którym kierunku i jak daleko lecieć. W odcinku usłyszycie fascynującą historię znalezienia barci, która ma prawie 1500 lat, a w środku idealnie zachowane pszczoły, dowiecie się też, dlaczego pszczołom najlepiej żyje się obecnie w miastach, co im zagraża, w jaki sposób podejmują decyzję, gdzie zamieszkać oraz dlaczego mają predyspozycje do disnejowskich historii.…

1 LAMU'25 #08 Dlaczego dzieci zadają tyle pytań? Skąd się biorą pomysły? Dlaczego nie jesteśmy tacy sami? 37:49
37:49
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요37:49
Witajcie, witajcie Młode Umysły! DZIECKIEM BYĆ – taki jest temat przewodni ósmego odcinka LAMU sezonu 2025! 🤔 Dlaczego dzieci zadają tak dużo pytań? – Anielka, 8l 💡 Skąd się biorą pomysły? – Janek, 8l 🔄 Dlaczego ciągle mamy nowe pomysły? – Kaja, 6l 🏫 Dlaczego podstawówka jest obowiązkowa? – Marysia, 9l dr Alicja Puścian, Centrum Nowych Technologii UW 👶 Czemu dzieci bardzo często na pierwsze słowo mówią "mama"? – Helena, 10l 📵 Dlaczego dzieci, jak mają pięć lat, nie mogą mieć telefonu? – Mania, 5l prof. Katarzyna Jednoróg, Instytut Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego PAN 🚶♂️ Ile zrobiłeś kroków, w końcu sześć lat żyjesz? – Ala, 5l Darek Aksamit, fizyk, popularyzator nauki, Politechnika Warszawska, Fundacja Marsz dla Nauki 💇♀️ Dlaczego niektórzy ludzie mają kręcone włosy, a niektórzy nie, i czy to od czegoś zależy? – Maja, 8l 🧍♂️ Dlaczego nie jesteśmy tacy sami? – Leon, 4l dr hab n. med. Paula Dobosz, genetyczka, m. in. prowadząca profil Fakty i Mity Genetyki ✂️ Dlaczego chłopaki mają krótkie włosy, a dziewczyny długie? – Tymek, 6l 👗 Dlaczego chłopaki nie mogą nosić sukni ani spódniczek? – Janka, 5,5l dr hab. Karolina Krasuska, założycielka Pracowni Gender/Sexuality, Uniwersytet Warszawski 🤕 Jak się goją guzy? – Nikodem, 6l 🎨 Dlaczego siniaki zmieniają kolory? – Zosia, 7l dr Paulina Łopatniuk, patomorfolożka, autorka książki "Na własnej skórze"…

1 #263 Technologie kwantowe – tu każdy rok otwiera nową epokę | prof. K. Pawłowski, prof. M. Szymańska 50:31
50:31
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요50:31
Jeszcze nie osiągnęliśmy „kwantowej supremacji”, jak do tej pory komputer klasyczny jest w stanie pobijać urządzenia kwantowe – mówi w odcinku prof. Marzena Szymańska z University College London. Przy czym warto podkreślić tu słowo: jeszcze. W ostatnich latach mamy zauważalne przyspieszenie w dziedzinie technologii kwantowych, które najpewniej będzie rewolucyjne. Trwa wręcz wyścig o to, komu uda się rozwinąć je najlepiej i najpełniej. – Europa obudziła się. Kilka lat temu był taki słynny manifest naukowców, tak zwany Quantum Manifesto, w którym właśnie wskazano, że jeżeli nic nie zostanie zrobione, to może być za późno. Europa zaczęła finansować w sposób przemyślany i strategiczny kwantowe technologie – podkreśla prof. Krzysztof Pawłowski, dyrektor Centrum Fizyki Teoretycznej PAN. Wspólnie z prof. Szymańską, pracują nad powołaniem w ramach CFT Centrum Modelowania dla Technologii Kwantowych. Zespół ma rozwijać metody opisu skomplikowanych układów kwantowych i udostępniać je w formie otwartego oprogramowania. W dłuższej perspektywie centrum zajmie się również certyfikacją urządzeń kwantowych. – To wcale nie jest takie proste zadanie, żeby stwierdzić, jakie stany kwantowe ten komputer kwantowy czy inne urządzenie kwantowe naprawdę wytwarza – mówi prof. Pawłowski. Co ważne, chociaż liczne firmy chwaliły się już zbudowaniem komputera kwantowego, to taki „prawdziwy” jeszcze nie istnieje. – W dziedzinie używa się pojęcia „uniwersalny komputer kwantowy”, czyli taki, który byłby w stanie rozwiązać każdy problem, jeżeli się go odpowiednio zaprogramuje. Takiego uniwersalnego komputera kwantowego jeszcze nie ma, ale są urządzenia, które są w stanie rozwiązać pewną klasę problemów, czyli można to tak luźno nazwać: symulatory kwantowe – wyjaśnia prof. Szymańska. Na tych można pracować już dziś, oczywiście jeśli się potrafi, bo jest cały osobny dział nauki o programowaniu na urządzenia kwantowe. Obszary, w których kwantowe rozwiązania są szczególnie obiecujące, to m.in. różnego rodzaju modelowanie: działania leków, nowych materiałów, wojskowość, diagnostyka. W odcinku rozmawiamy o brakującej polskiej strategii kwantowej, o tym, czy kiedyś będzie można kupić kwantowy laptop, a także nieśmiało przebąkujemy, czy ze sztucznej inteligencji opartej o komputer kwantowy może wyłonić się świadomość.…

1 LAMU'25 #07 Jak szybko rosną paznokcie? Skąd się biorą wady wzroku? Dlaczego łzy są słone? 44:12
44:12
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요44:12

1 #262 Bitwa Warszawska 1920 r. – jakim cudem Polska zatrzymała bolszewików? | prof. Janusz Odziemkowski 1:57:20
1:57:20
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요1:57:20
Zredagowana transkrypcja dostępna na radionaukowe.pl *** Latem 1920 roku los Polski wydawał się przesądzony. Wojna z bolszewikami toczyła się praktycznie od stycznia 1919 roku, ale w lipcu 1920 do Warszawy zbliżała się Armia Czerwona pod dowództwem „demona” Tuchaczewskiego. Józef Piłsudski i sztab Wojska Polskiego pod kierownictwem generała Tadeusza Rozwadowskiego zdecydowali się na słynny manewr znad Wieprza. Katastrofa była o włos: plany miał przy sobie oficer, który poległ w okolicach Włodawy, i dokumenty trafiły do bolszewickich żołnierzy. – Tuchaczewski spojrzał na to, rozważył i doszedł do wniosku, że jest to celowa zagrywka Polaków, podrzucenie fałszywych dokumentów, żeby odciągnąć oddziały Armii Czerwonej od Warszawy – opowiada mój gość, prof. Janusz Odziemkowski, specjalista od historii polskiej wojskowości, a zwłaszcza Bitwy Warszawskiej. Rozmawiamy oczywiście z okazji 105 rocznicy tzw. cudu nad Wisłą. 🎧 Słuchasz nas regularnie? Rozważ dołączenie do grona Patronów i Patronek 💛https://patronite.pl/radionaukowe Państwo polskie tuż po odzyskaniu niepodległości było w fatalnej kondycji. – Tak się złożyło, że wszyscy Polacy, którzy mieszkali w trzech zaborach, byli obywatelami państw, które przegrały wojnę – wskazuje profesor. Nie było więc środków na odbudowę kraju, za to było mnóstwo rozbieżności do uporządkowania: trzy różne systemy prawne, komunikacyjne, społeczne. Pojawiały się trudności nawet w porozumieniu się językowym (jak nazwać sprzęt wojskowy? Jak brzmią komendy?). Pod wpływem zagrożenia ze strony bolszewików następuje szybka mobilizacja, do wojska zgłasza się mnóstwo ochotników, przede wszystkim chłopskich synów – szacuje się, że wśród szeregowych było ich nawet 70-80%. Jak mówi prof. Odziemkowski, takie wojsko ma dobre morale: walczy o swoje, jest zawzięte i nie boi się trudów. A łatwo nie jest: brakuje zaopatrzenia, mundurów, butów, broni. Wiele państw odmówiło pomocy pod pozorem neutralności. Pomogła Francja. – Francja dawała duże kredyty i broń dobrej jakości. Bez Francji byśmy tej wojny nie mogli toczyć w ogóle – podkreśla historyk. A Węgrzy oddali polskiej armii swój zapas amunicji. Odważny plan kontrofensywy było już czym wdrożyć w życie. W odcinku usłyszycie też, jakie znaczenie dla Bitwy Warszawskiej mieli polscy kolejarze, złamanie szyfru bolszewików przez Jana Kowalewskiego (ukłony dla patrona, pana Szymona, który zwrócił mi uwagę na ten wątek), a także jakie sposoby prowadzenia rosyjskiej polityki nie zmieniły się od stu lat i dlaczego Józef Piłsudski był jak czołg.…

1 LAMU'25 #06 Ile zębów ma ślimak? Jak niesporczaki mogą przetrwać w kosmosie? 45:41
45:41
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요45:41
Witajcie, witajcie Młode Umysły! W szóstym odcinku LAMU w sezonie 2025 — zwierzęta i osobliwości! I to jakie… 🐌 Czy to prawda, że ślimak jest zwierzęciem z największą ilością zębów? Dorota, 11l 🌿 Czy człowiek jakby miał chlorofil to przeprowadzałby fotosyntezę? Patryk, 12 lat Dr Piotr Bernatowicz, Wydział Biologii UW ❄️🚀 Jak niesporczaki mogą przetrwać w kosmosie, jak są zamrożone? Zosia, 5l Prof. Łukasz Michalczyk, Wydział Biologii UJ 💨🐒 Jakie zwierzęta są mistrzami w bąkach? I czy bąki są zdrowe dla planety? Maurycy, 7 lat 🐳 Czy wieloryby mają pępki? Mela, 8l Dr Mikołaj Golachowski, biolog, ekolog, podróżnik, autor książki „Pupy! Ogonki i kuperki” 🌊🌀 Czy są pory roku w morzu i jak wyglądają? Julek, 6l Dr Iwona Bubak, Uniwersytet Gdański 🌙⏰ Skąd zwierzęta nocne wiedzą, kiedy się obudzić? Julek, 6l Dr Mikołaj Golachowski, biolog, ekolog, podróżnik, autor książki „Pupy! Ogonki i kuperki” 🦎💥 Czemu jaszczurka jak traci ogon, to on nadal się rusza? Lidzia, 13l 🐉✈️ Dlaczego smoki latające szybują i czy zrzucają swój ogon, jeśli drapieżnik za niego złapie? Dominik, 6,5l Dr inż. Mikołaj Kaczmarski, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu 🦶❓ Czy istnieje yeti? Janusz, 7l Dr Piotr Bernatowicz, Wydział Biologii UW…

1 #261 Komunikacja roślin – jak natura nauczyła się mówić bez słów | prof. Marcin Zych 1:13:35
1:13:35
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요1:13:35
– Zawsze twierdzę, że rośliny potrafią wszystko, tylko my jeszcze nie wszystko o nich wiemy – śmieje się gość odcinka, prof. Marcin Zych, dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Dostrzeżmy zatem to, co na co dzień przegapiamy: zapraszamy do królestwa roślin, ich komunikacji, strategii i sposobów na odbierania świata. Podstawowym sposobem komunikacji roślin są sygnały chemiczne. Rośliny wydzielają związki lotne o różnych funkcjach. Kluczowe jest oczywiście rozmnażanie: roślina musi przyciągnąć do siebie zwierzę, które pomoże jej przenieść pyłek we właściwe miejsce. To jednak nie wszystko. Trzeba też odstraszyć inne zwierzęta, które mogłyby chcieć daną roślinę pożreć. Niezwykłe jest to, że choć nie mają układu nerwowego, który błyskawicznie przenosiłby informacje, rośliny potrafią przekazać to, co ważne. Kiedy dochodzi do uszkodzenia na przykład łodygi czy liścia, to w miejscu uszkodzenia zaczyna wydzielać się substancja, która rozchodzi się w soku całej rośliny informując, że jest zagrożenie i teraz pora zainwestować energię w produkcję na przykład gorzkiego, odstraszającego roślinożercę smaku. Z badań naukowców wynika, że niektóre rośliny potrafią też nadawać takie ostrzeżenia w formie lotnej, chemicznego związku, który dociera też do innych roślin w pobliżu i one też na nie reagują (możliwe, że „podsłuchują” albo raczej „podwąchują”, jak mówi prof. Zych). Drugi kluczowy sposób komunikacji, przede wszystkim ze zwierzętami, to bodźce wizualne. Kwiaty roślin wiatropylnych są skromne, nie potrzebują tej funkcji. – Kwiaty wyglądają pięknie, my kochamy sobie je stawiać w wazonach i obdarowywać się nimi, choć to takie ekscentryczne, jak się pomyśli, że to są odcięte organy płciowe innych form życia – zauważa prof. Zych. Bo kolorowe kwiaty mają przyciągnąć owady-zapylacze i doprowadzić do rozmnożenia rośliny. W odcinku usłyszycie też o roślinach, które wizualnie upodabniają się do owadów, żeby je oszukać (jak dwulistnik pszczeli na okładce odcinka), o tym, że naukowcy wciąż odkrywają nowe pola komunikacji roślin (z pewnego eksperymentu wynika, że reagują na fale dźwiękowe!) i jak uszkodzona roślina potrafi wezwać na pomoc naturalnych wrogów swojego oprawcy. Długo rozprawiamy także o „zmysłach” roślin. Polecamy, odcinek w sam raz na lato!…

1 LAMU'25 #05 Jaki był najważniejszy wynalazek? Czy da się zbudować wieżę do kosmosu? 45:44
45:44
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요45:44
Witajcie, witajcie Młode Umysły; w piątym odcinku LAMU sezonu 2025 zajmiemy wynalazkami i potęgą ludzkiej innowacji… czyli pomysłowości! 🧪 Skąd powstało szkło? Hania, 7l 🔍 Jak powstaje szkło? Gabi, 6l dr Hanna Wajda-Lawera, Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie ⛽ Skąd się bierze benzyna? Łucja, 10l Michał Górecki, Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza, Bóbrka 🛠️ Jaki wynalazek w historii świata najbardziej ułatwił człowiekowi życie? Czy to było koło, czy to była dźwignia, czy coś zupełnie innego? Jasio, 8l prof. Michał Kopczyński, Muzeum Historii Polski, Wydział Historii Uniwersytetu Warszawskiego 🌱 Kiedy i w jaki sposób ludzie nauczyli się uprawiać warzywa i owoce, które jemy? Matylda, 8l prof. Małgorzata Kot, Wydział Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego 🧀 Dlaczego jeden ser jest biały, a drugi jest żółty? Lila, 6,5l prof. Danuta Kołożyn-Krajewska, Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie 🚀 Czy można zbudować wieżę tak wysoką, że sięgnie do kosmosu? A jeśli nie, to jaką najwyższą da się zbudować? Kuba, 7lDr inż. Maja Kępniak, dr inż. Krzysztof Kaczorek, Wydział Inżynierii Lądowej, Politechnika Warszawska 📱 Jak działa telefon? Marysia, 9l Izabela Kupietz, Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu 🤖 Czy sztuczna inteligencja zastąpi naukowców? Tymek, 8l Jacek Mańko, Akademia Leona Koźmińskiego…

1 #260 Migranci w Polsce – wszyscy komentują, mało kto rozumie | prof. Paweł Kaczmarczyk 1:36:57
1:36:57
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요1:36:57
– Potrzeba nam jest otwartej rozmowy, debaty na temat migracji, w której domagam się prawa do niuansu – mówi gość odcinka, prof. Paweł Kaczmarczyk, dyrektor Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego. A o te niuanse trudno, bo migracje rozgrzewają do czerwoności emocje społeczne. W RN podejmujemy się dziś prawie niemożliwego: zapraszam na spokojną, rzetelną rozmowę o migracji. Z podaniem liczb, źródeł, bez bagatelizowania zagrożeń, ale też bez podkręcania ich. – Nikt przy zdrowych zmysłach nie powie, że migracje są albo jednoznacznie dobre, albo jednoznacznie złe – podkreśla prof. Kaczmarczyk. Jego zdaniem to, co by bardzo pomogło w tej debacie na temat migracji, to normalizacja tego zjawiska. Migracje były, są i będą; w odcinku mówimy również właśnie o kontekście historycznym. Prof. Kaczmarczyk przytacza dane, z których wynika, że niemal połowę wszystkich migracji w krajach OECD (Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) stanowią migracje zarobkowe, na drugim miejscu są migracje związane z procesem łączenia rodzin i około 10% stanowią migracje, które można określić jako humanitarne. W Polsce, według raportu Deloitte przygotowanego na zlecenie Agencji ONZ ds. Uchodźców (UNHCR), uchodźcy z Ukrainy przyczynili się do wypracowania 2,7% PKB Polski w 2024, a większość takich osób w wieku produkcyjnym pracuje (69%). Polska stała się krajem imigracji w ciągu zaledwie 10 lat, to dziś mamy szansę na uniknięcie błędów niektórych krajów Zachodu (mowa głównie o Francji). – To, że na poziomie zagregowanym efekty migracji są pozytywne, bo one naprawdę są pozytywne, to nie oznacza, że nie ma ludzi, którzy na tym tracą. Rolą państwa jest zadbanie, żebyśmy dzielili się zarówno korzyściami, jak i kosztami z migracji – mówi prof. Kaczmarczyk. Tymczasem, jak mówi, mamy do czynienia z prywatyzacją sfery migracji, czyli sytuacją, w której korzyści związane z migracją są przechwytywane przez pracodawców, ale koszty związane z obecnością migrantów przejmuje państwo. W odcinku usłyszycie też pytania o konflikty kulturowe, o to, czy istnieje związek między przestępczością a wzrostem imigracji, mówimy o eurocentryźmie dyskusji o migracjach, a także o tym, jak w publicznej dyskusji przed Brexitem mówiono na Wyspach o pracownikach z Polski i jak wygląda polityka migracyjna w naszym kraju. Robimy dobrą robotę? Wesprzyj nas na https://patronite.pl/radionaukowe Przydatne źródła: https://www.oecd.org/en/publications/international-migration-outlook-2024_50b0353e-en.html https://www.nature.com/articles/s41597-019-0089-3 https://pubs.aeaweb.org/doi/pdfplus/10.1257/jep.38.1.181 https://irregularmigration.eu/wp-content/uploads/2024/10/MIRREM-Kierans-and-Vargas-Silva-2024-Irregular-Migrant-Population-in-Europe-v1.pdf https://pubs.aeaweb.org/doi/pdfplus/10.1257/jep.30.4.31 https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7768760/ https://link.springer.com/article/10.1007/s12134-020-00790-1 https://journals.sagepub.com/doi/full/10.1177/01979183211032677 https://www.penguin.co.uk/books/455478/how-migration-really-works-by-haas-hein-de/9780241998779 https://youtu.be/rxItmdmCglQ?si=P7b43SK29fNhA5l3 https://audycje.tokfm.pl/gosc/25233,prof-Hein-de-Haas https://oko.press/czy-imigracja-zwieksza-przestepczosc-a-jak-myslicie https://www.deloitte.com/pl/pl/services/consulting/research/raport-analiza-wplywu-uchodzcow-z-Ukrainy-na-gospodarke-Polski.html…

1 LAMU’25 #04 Jak pachną inne planety? Dlaczego ocean nie wsiąka w Ziemię? 38:53
38:53
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요38:53
Witajcie, witajcie, toż to już czwarty odcinek LAMU sezonu 2025, a w nim wybieramy się w podróż…. polecimy w kosmos, zanurkujemy na dno oceanu a nawet dowiercimy się do wnętrza ziemi. Czy inne planety pachną tak samo jak Ziemia? Sara, 3l Czy jest życie w Układzie Słonecznym? Henryk, 9l Czy kosmici istnieją? Staś, 9l Czy kiedyś Księżyc ucieknie Ziemi? Kinga, 8l Dr Anna Łosiak, geolożka planetarna, Instytut Nauk Geologiczny PAN Czy da się obliczyć wagę Ziemi? Jeśli tak, to ile ona waży? Alicja, 11l Dr Jakub Ciążela, geolog, Instytutu Nauk Geologicznych PAN Dlaczego Ziemia się obraca? Zosia, 4,5l Czemu jak Ziemia się obraca, my tego nie czujemy? Nina, 6,5l Dr Anna Łosiak Jak powstała zima? Maciek, 5l Jak się tworzą tornada? Tadzio, 5l Skąd się biorą cyklony? Jaś, 9l Dr Dariusz Baranowski, Instytut Geofizyki PAN Jak ocean nie wsiąka w ziemię? Natalka, 8l Jak woda drąży jaskinie? Jaś, 7l Co by się stało, gdyby ze środka Ziemi zniknęła lawa? Julek, 6l Dr Jakub Ciążela Fajne i wartościowe treści w Radiu Naukowym powstają dzięki wsparciu patronek i patronów. Dołącz, jeśli słuchasz nas regularnie: patronite.pl/radionaukowe…

1 #259 Polska jutra – bez innowacji czeka nas kryzys | prof. Michał Kleiber 1:03:26
1:03:26
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요1:03:26
Z prof. Michałem Kleiberem spotykamy się w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk, ale to tylko jedna z licznych instytucji, z którymi gość tego odcinak jest i był związany w ciągu bogatego życiorysu. Specjalizuje się w technikach komputerowych, szczególnie modelowaniu komputerowym, był ministrem nauki i informatyzacji, doradcą społecznym Prezydenta RP. Jest popularyzatorem nauki i jednym z czołowych polskich ekspertów do spraw innowacyjności. – Niestety innowacyjność łączy się z ryzykiem. Trzeba zawsze dopuszczać możliwość porażki i zachęcać ludzi do tego, żeby się tym nie zrażali – tak profesor opisuje główną jego zdaniem przeszkodę mentalnościową, która spowalnia wprowadzanie innowacji w polskim biznesie. – I jeszcze muszą być sprzyjające regulacje oraz media, które kładą nacisk na sukcesy innowacyjne, nagłaśniają je. Jedną stroną innowacji jest biznes, a drugą ci, którzy są w stanie innowacje wymyślić, a więc naukowcy. Obie mają swoje kłopoty: przedsiębiorcy często nie potrafią dokładnie wskazać, czego potrzebują, a naukowcy bywa, że nie potrafią opowiadać o swoich pomysłach i badaniach językiem zrozumiałym dla laika. A nawet jeśli się w końcu porozumieją, to niewiele osób się o tym dowie, bo w mediach głównego nurtu nie ma takie tematy miejsca lub jest go bardzo niewiele. – Cały czas marzę o tym, żeby kiedyś było spotkanie w mediach popularnych, gdzie siedzi trzech przedsiębiorców i trzech badaczy i rozmawiają o tym, jakie są wyzwania przed taką współpracą – mówi prof. Kleiber. Doświadczenia zebrane podczas lat pracy za granicą uczuliły naszego gościa również na kwestię regulacji prawnych stosowania sztucznej inteligencji. – To jest już naprawdę najwyższy czas, żeby politycy się skoncentrowali na tym – wskazuje. Pytany o społeczną podatność na coraz doskonalsze, dzięki AI, fejki przyznaje: – Jestem zdania, że demokracja jest w kryzysie. W odcinku usłyszycie też, dlaczego profesor nie przyjął pewnych propozycji politycznych (a te były poważne), co go kulturowo zaskoczyło w Japonii, jaki sport jest najfajniejszy i w jakim wieku zaczyna się prawdziwe życie. Jest też sporo refleksji na temat Unii Europejskiej oraz doniesienia z forum UNESCO, gdzie Rosja prężnie prowadzi swoją politykę, na której ucierpiała Stocznia Gdańska. Rozmowa jest czwartą odsłoną 5-odcinkowego cyklu wywiadów z doświadczonymi i zasłużonymi uczonymi, jaki powstaje we współpracy Radia Naukowego i Polskiej Akademii Nauk w ramach projektu „Nauka mojej młodości”. *** Robimy dobrą robotę? Zajrzyj i rozważ, czy warto się dorzucić: https://patronite.pl/radionaukowe…

1 LAMU'25 #03 Jakie kolory miały dinozaury? Czemu tyranozaur zieje grozą? 36:48
36:48
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요36:48
Witajcie, witajcie! Trzeci odcinek LAMU 2025, a w nim samo dobro: kupy i walki dinozaurów, ptaki, a nawet foki! Zapraszamy Jak naukowcy odróżniają zwykłe kamienie od kup dinozaurów? Marysia, 8l Dr Grzegorz Niedźwiedzki, paleontolog, Uniwersytet w Uppsali Czemu tyranozaur zieje grozą? Miłosz, 5,5l Dlaczego T-Rex to taki znany dinozaur? Ambroży, 6l Jaki dinozaur by powalił T-rexa? Tadzik, 5l Dr Daniel Tyborowski, paleontolog, Wydział Geologii Uniwersytetu Warszawskiego Jakiego koloru dinozaury miały skórę i skąd my o tym wiemy? Olga, 8l Marcin Ambrozik, paleoartysta, dr Grzegorz Niedźwiedzki Czy dinozaury naprawdę wyglądały tak, jak ludzie układają ich kości? Jaś, 8l Dr Daniel Tyborowski Jakich narzędzi używają naukowcy i jak kilofami tak kopią w ziemi, że nie rozwalają się szkielety? Gucio, 4l Dr Wojciech Filipowiak, archeolog, Pracownia Archeologiczna w Wolinie, dr Grzegorz Niedźwiedzki Jak duże ptaki potrafią latać, skoro są ciężkie? Kasia, 7l Dlaczego strusie nie latają? Dawid, 8l Skoro ptaki mają puste kości, to gdzie im się wytwarza szpik kostny? Tymon, 9 l Prof. Piotr Tryjanowski, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Czy to prawda, że foki i niedźwiedzie polarne mają tego samego przodka? Staś, 7l Dr Daniel Tyborowski W odcinku zapowiadałam linki. Oto one: Obrazy Marcina Ambrozika znajdziecie tutaj https://www.artstation.com/artwork/QKGeAd https://www.youtube.com/@unearthed-1 A w sprawie oglądania wykopalisk w Wolinie piszcie tu: https://www.facebook.com/PracowniaArcheologicznaWolin Zwykle można zaglądać do archeologów od wtorku do soboty między 9 a 15…

1 #258 Potęga Roentgena – dawne odkrycie, które dziś weryfikuje niejedną teorię | prof. Jacek Tarasiuk 1:04:12
1:04:12
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요1:04:12
Tomografia komputerowa kojarzy się powszechnie z medycyną. Wiemy, że można za jej pomocą zobrazować na przykład jamę brzuszną albo klatkę piersiową i znaleźć nietypowe, chorobliwe struktury. Ale czy wiecie, że tomografem bada się też przeróżne przedmioty? Cel jest taki sam. – Pozwala nam to narzędzie badać budowę wewnętrzną różnych obiektów bez ich niszczenia – tłumaczy mój dzisiejszy gość, dr hab. inż. Jacek Tarasiuk, profesor Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej. Laboratorium pod jego kierownictwem służy innym naukowcom supermocą promieniowania X: zaglądaniem do środka badanego obiektu. Przypomnijmy na początek, jak działa tomografia. Opiera się na promieniowaniu rentgenowskim, czyli naświetlaniu krótkimi falami rentgenowskimi. Niektóre materiały i struktury przepuszczają takie fale, a inne, wychwytują je i pochłaniają. – Z grubsza można powiedzieć, że im materiał jest bardziej gęsty, tym silniej wychwytuje promieniowanie rentgenowskie – wyjaśnia prof. Tarasiuk. Stąd wyraźniejszy obraz kości na zdjęciach rentgenowskich. Tomografia to połączenie bardzo wielu zdjęć rentgenowskich, wykonanych z różnych stron, i matematyki. Komputer dokonuje obliczeń na podstawie zdjęć i przedstawia trójwymiarowy model badanego obiektu. Tomograf laikowi wiele nie powie, ale doskonale obrazuje gęstość i strukturę wewnętrzną materiałów, więc fachowe oko wie, czego szukać. Opisane w odcinku badania nanotomografem pomagają naukowcom z przeróżnych dziedzin: archeologom, biologom, paleontologom, kryminologom, inżynierom materiałowym, farmaceutom. Wymieniać można naprawdę długo. – My się nie znamy merytorycznie na tym, co oni chcą zbadać, ale wnosimy możliwość zobrazowania czegoś i przeprowadzenia analiz – opowiada fizyk. Do tomografu można włożyć na przykład znalezioną kość mamuta z ciemniejszą plamką i odkryć, że to szczątki grotu z epoki lodowcowej, nie uszkadzając przy tym samej kości. Można zbadać znalezisko archeologiczne i dowiedzieć się, jak wygląda od środka i czy na przykład tym środkiem nie jest mumia gołębia. A można też zbadać ząb lub malutką kostkę z ucha, żeby móc stworzyć dokładny model i na nim prowadzić badania. Zastosowania ogranicza tylko fantazja… i rozmiary – do tomografu prof. Tarasiuka nie zmieści się obiekt większy niż kilogram cukru. W odcinku usłyszycie mnóstwo fascynujących historii z laboratorium mojego gościa. Dowiecie się, co ciekawego można odkryć we własnym zębie, jak zmienia się struktura kawy na różnych etapach palenia, po co kryminologom analiza koszulek ofiar i dlaczego farmaceuci chcą badać tomografem tabletki. Jeśli z fizyką nie do końca wam po drodze, nie lękajcie się – profesor opowiada niezwykle klarownie i ze swadą, wszystko zrozumiecie! Nagranie powstało podczas XV podróży Radia Naukowego, tym razem do Krakowa. Podróże są możliwe dzięki wspierającej nas społeczności Patronek i Patronów. Tutaj możecie do nich dołączyć: https://patronite.pl/radionaukowe…

1 LAMU'25 #02 Dlaczego pieski nie umią mówić? O komunikacji u zwierząt, roślin i ludzi 37:20
37:20
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요37:20
Witajcie witajcie! Przed nami drugi odcinek LAMU lata 2025 roku. Temat przewodni: język, słowa, komunikacja oraz zmaganie się z pisaniem i czytaniem. Dlaczego pieski nie umią mówić? Levi, 4l Dlaczego koty mruczą? Iga, 10l Dlaczego lamy plują? Michał, 7l Dr Magdalena Jarzębowska, nauczycielka biologii, przyrody i chemii, edukatorka przyrodnicza Jak powstały słowa w języku? Jak ludzie ustalili słowa na różne rzeczy, jak porozumiewali się, gdy nie mieli jeszcze języka? Na przykład jak ustalili, że drzewo będzie się nazywało drzewem? Tadek, 8l Dr Marcin Wągiel, lingwista z Uniwersytetu Wrocławskiego, związany też z Uniwersytetem Masaryka w Brnie oraz Centrum Językoznawstwa Ogólnego im. Leibniza w Berlinie Kto pierwszy wymyślił cyferki? Leon, 7l Dr Tomasz Miller, fizyk matematyczny z Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego Dlaczego niektóre dzieci piszą w odbiciu lustrzanym literki albo cyferki? Hela, 7,5l Dlaczego trzeba aż tak długo się uczyć czytać, a nie można sobie po prostu coś zrobić i natychmiast umiesz czytać? Piotrek, 8l dr Katarzyna Chyl-Tanaś, neurobiolożka, Instytut Badań Edukacyjnych - Państwowy Instytut Badawczy Czy rośliny porozumiewają się ze sobą? A jeśli tak, to w jaki sposób? Ignacy, 9l Prof. Marcin Zych, dyrektor Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Warszawskiego Dziękujemy, że jesteście z nami! LAMU powstaje dzięki wsparciu społeczności patronek i patronów. Zajrzyjcie, jak to działa: https://patronite.pl/radionaukowe…

1 #257 Galicyjski Kraków – ostoja polskości na peryferiach wielkiego imperium | prof. Michał Baczkowski 1:32:25
1:32:25
나중에 재생
나중에 재생
리스트
좋아요
좋아요1:32:25
Cofnijmy się myślą do czasów zaborów. Mamy koniec XIX wieku, Rzeczpospolita formalnie nie istnieje, podzielona między trzy państwa. Jest jednak miejsce, które w tym trudnym czasie stanowi ostoję polskości, jak magnes przyciąga rodaków z innych zaborów i z zagranicy. W podejmowaniu decyzji bierze tu udział polski samorząd, można studiować na polskim uniwersytecie, iść do polskiego teatru, kupować polskie gazety. Coś bezcennego. *** Robimy dobrą robotę? Pomóż nam dostarczać jeszcze więcej mądrych treści. Dołącz do społeczności Patronek i Patronów: 👉 https://patronite.pl/radionaukowe 👉 https://suppi.pl/radionaukowe *** To miejsce to oczywiście Kraków w dobie autonomii galicyjskiej. – Kraków, jak i Zakopane należały do najbardziej odwiedzanych przez cudzoziemców miejsc w całej monarchii habsburskiej. Tylko że to byli cudzoziemcy z Kielc, z Częstochowy, z Lublina, z Leszna czy nawet z Katowic – mówi prof. Michał Baczkowski z Instytutu Historii UJ. – Mamy bardzo duży ruch z Górnego Śląska, organizowanych specjalnie wyjazdów, wycieczek o charakterze, można powiedzieć w cudzysłowie, „pielgrzymki narodowej” dla ludności górnośląskiej – dodaje. Zabór austriacki kojarzymy jako ten lepszy, łagodniejszy i z dobrym cesarzem. Czy słusznie? – Cesarz Franciszek Józef I panował 20 lat, zanim został dobrym cesarzem, prawdę mówiąc – odpowiada prof. Baczkowski. – A rządu austriackiego tego typu wybryki nie przestraszały, tu były o wiele większe problemy. Autonomia Krakowa to efekt głębszych zmian, jakim podlegały Austro-Węgry. Pełne konfliktów wewnętrznych państwo trzymały w ryzach wojsko i policja. Kiedy wskutek przegranych w połowie XIX wieku wojen skończyły się pieniądze na utrzymanie pokoju siłą, cesarz i rząd zaczęli szukać innych rozwiązań. Polacy są straumatyzowani po bardzo świeżym upadku powstania styczniowego, nastroje niepodległościowe przygasły. – Polacy nie stwarzali zagrożenia dla integralności monarchii habsburskiej – wskazuje historyk. Można było więc przyznać im większą autonomię. Choć ulicami miasta wciąż chodzą austriaccy żołnierze z garnizonu w twierdzy, można tu funkcjonować w polskim środowisku i nie bać się konsekwencji. Podstawowym problemem, z jakim mierzyły się polskie władze samorządowe, była higiena. Kraków wprawdzie dysponował kanalizacją (w centrum miasta była już od późnego średniowiecza), ale nie było wodociągów ani bieżącej wody. – Miasto nie było ani czyste, ani zamożne – mówi prof. Baczkowski. Narodowościowo dominowali Polacy (co najmniej 65%), drugą najliczniejszą grupą byli Żydzi (nieuwzględniani w statystykach narodowościowych, tylko religijnych), a trzecią Niemcy. Co ciekawe, krakowscy Niemcy niezwykle szybko się polonizowali, już w pierwszym lub drugim pokoleniu. – Ta wyższa kultura polska była dość atrakcyjna dla przybyszy – wyjaśnia mój gość. Weźmy choćby pierwszego prezydenta Krakowa w dobie autonomii, Józefa Dietla: jego ojciec był austriackim urzędnikiem, a w domu mówiło się po niemiecku. W odcinku usłyszycie też, kto i kiedy rozpędzał pierwsze ustawki kiboli w Krakowie, kiedy kładziono w Krakowie pierwsze betonowe płyty chodnikowe (już pod koniec XIX wieku!), jaki procent studentów Uniwersytetu Krakowskiego stanowiły kobiety, czy oficer armii austro-węgierskiej mógł wsiąść do tramwaju i śladem czego podążacie, jadąc krakowskimi alejami Trzech Wieszczów. Rozmowę nagrałam podczas XV podróży Radia Naukowego, tym razem do Krakowa. Podróże są możliwe dzięki wspierającej nas społeczności Patronek i Patronów.…
플레이어 FM에 오신것을 환영합니다!
플레이어 FM은 웹에서 고품질 팟캐스트를 검색하여 지금 바로 즐길 수 있도록 합니다. 최고의 팟캐스트 앱이며 Android, iPhone 및 웹에서도 작동합니다. 장치 간 구독 동기화를 위해 가입하세요.