93 - Krystyna Skarbek

Historia Polski dla dzieci

Będziemy mówić dzisiaj o najsławniejszej polskiej agentce Krystynie Skarbek. Była ona bardzo piękna. Przed wojną startowała w konkursie miss Polonia. Była też bardzo wysportowana. Jeździła konno, wspinała się na wysokie góry oraz jeździła na nartach. Tak więc była zarówno piękna jak i bardzo wysportowana. W 1931 roku wygrała konkurs miss nart w Zakopanem.
Przed wojną jako agentka pracowała dla polskiego wywiadu. Przewoziła tajne dokumenty do Anglii. Później pojechała do Kenii, gdzie jej mąż był ambasadorem. W 1939 roku wybuchła wojna i Niemcy napadli na Polskę. Polski i angielski wywiad już wcześniej współpracowały. Krystyna zgłosiła się więc do angielskiego wywiadu prowadzonego przez premiera Wielkiej Brytanii czyli Winstona Churchilla. Jak się nazywał ten angielski wywiad?
Pracowała dla Special Operations Executive, w skrócie SOE. Na polski można to przetłumaczyć jako: Zarząd (lub Kierownictwo) Operacji Specjalnych. Od razu wysłano ją na Węgry. Co tam robiła?
Na Węgrzech było dużo internowanych polskich żołnierzy. Internowany to inaczej mówiąc uwięziony. Krystyna Skarbek pomagała im w ucieczkach oraz załatwiała im fałszywe dokumenty. Czy była jakoś specjalnie ubrana? Jak się ubiera szpieg? Krystyna Skarbek na Węgrzech udawała, że jest dziennikarką i ubierała się tak jak dziennikarka. Dzięki temu mogła jeździć po całych Węgrzech i rozmawiać z ludźmi udając, że pyta ich o rzeczy potrzebne jej do artykułu w gazecie.
Jak pamiętacie Krystyna Skarbek umiała też świetnie jeździć na nartach. Przed wojną wygrała tam konkurs na najpiękniejszą narciarkę w Zakopanem. To miasto, Zakopane, leży w pobliżu Tatr. Znajomość tego regionu i umiejętność jeżdżenia na nartach bardzo jej się przydały. Krystyna trzykrotnie przekradała się do Polski szlakiem tatrzańskim. Tatry to najwyższe góry w Polsce. Znajdują się na granicy polsko-słowackiej i właśnie tamtędy jako kurierka tatrzańska przechodziła aby kontaktować się z polskim ruchem oporu. Przeniosła im radiostację. Warto przypomnieć, że w tamtych czasach radiostacje były duże i bardzo ciężkie.
Później Krysytna Skarbek przeszła szkolenie dla szpiegów. Czego się uczyła? Jak już mówiliśmy już wcześniej potrafiła jeździć konno, wspinać się i jeździć na nartach. Później dostała inne zadania.
Krystyna Skarbek dalej przebywała na Węgrzech i starała się zdobyć plany. Jakie plany chciała zdobyć? Krystyna zdobyła np. informacje o tym, że Hitler chce uderzyć na Rosję w 1941 roku. Zdobyła informacje o planie Barbarossa. Tak właśnie Hitler nazwał plan ataku na Rosję. Krystyna zdobyła ten plan Barbarossa. Ale jak miała go przekazać do Anglii?
Jej praca była bardzo niebezpieczna. Co by się stało, gdyby ją złapano? Jak już mówiliśmy pracowała dla wywiadu, czyli pracowała jako szpieg w wielu krajach. W jakich? Np. w 1944 roku pomagała partyzantom we Francji. Uratowała z więzienia dwóch Francuzów oraz jednego Anglika.
W tym samym roku, w 1944 roku wybuchło powstanie warszawskie. Polscy żołnierze, którzy walczyli na zachodzie chcieli dostać się do Polski, aby pomóc.
Krystyna chciała się dostać do Polski, już nawet przygotowywano dla nich transport, ale ostatecznie nie polecieli. Czemu dowództwo SOE nie wysłało polskich agentów aby pomagali w powstaniu warszawskim?
W kolejnym roku, w 1945 wojna się skończyła. Co robiła Krystyna Skarbek po wojnie? Po wojnie poznała angielskiego szpiega. Nazywał się Ian Fleming. Postanowił napisać książkę o angielskim szpiegu. Nazwał go James Bond. W pierwszej książce zatytułowanej “Casino Royale” James Bond współpracuje z agentką Vesper Lynd. Fleming stworzył tą postać na wzór Krystyny Skarbek.
Podsumowując. Krystyna Skarbek była polską agentką, a później brytyjską. Czego można się od niej nauczyć?
Chociaż II wojna światowa zakończyła się ponad 75 lat temu dalej wiele informacji jest utajnionych. Np. brytyjski wywiad nie pozwala nikomu zajrzeć do informacji o agentach takich jak Krystyna Skarbek. Anglicy obiecywali, że pozwolą poznać te akta 50 lat po wojnie, ale wciąż przedłużają ten okres. Może jak minie 100 lat od wojny pozwolą poznać te dokumenty i będziemy wiedzieć jeszcze więcej o operacjach w jakich brała udział Krystyna Skarbek.
Bardzo dziękuję Kasi, jej bratu Jankowi oraz oczywiście tacie za te nagrania.