Opinie | Aflospauze voorbij

Column Corné van Zeijl | BNR

Na drie jaar pauze is het voor Amerikaanse oud-studenten weer tijd om te gaan aflossen. De afgelopen jaren hoefden deze afgestudeerden niets te betalen. Die betaal pauze was onderdeel van coronasteun. Het gaf de nodige financiële verlichting. Maar corona ligt achter ons. Bovendien is de Amerikaanse werkeloosheid zo laag dat iedereen een baan kan vinden. Dus is er ook geen reden meer voor deze hulp. Vandaar dat deze afgestudeerden vanaf oktober weer moeten gaan betalen. Er komt wel een regeling dat mensen die daardoor in financiële moeilijkheden komen daar in het eerste jaar niet te veel last van gaan krijgen. Het Consumer Financial Protection Bureau schat dat één op de vijf ex-studenten daar moeite mee heeft. Als ze hun betalingsverplichtingen niet nakomen, worden ze niet failliet verklaard. Maar de rente wordt wel bij de schuld opgeteld.

Daarnaast is het plan van president Joe Biden voor het kwijtschelden van een groot deel van de studentenschulden door het hooggerechtshof afgeschoten. Voor veel Amerikaanse ex-studenten was dat een flinke schok. Eén op de drie ex-studenten rekende op kwijtschelding. Biden heeft nog wel een nieuwe wet gemaakt, maar die geldt voor een beperkte groep ouderen. Als je minimaal 20 jaar hebt betaald, wordt in de meeste gevallen het restant kwijtgescholden.

Die studentenschulden zijn dus wel een ding — 27 miljoen mensen met een totale studieschuld van meer dan $1000 mrd ($41.000 per persoon) moeten weer gaan betalen. Dus in 20% van de Amerikaanse huishoudens ziet men de uitgaven flink oplopen. Na drie jaar ben je dat niet meer gewend. Zakenbank Barclays berekende een 8 tot 9%daling van het beschikbare inkomen voor deze groep Amerikanen. Daarbij komen ook nog eens de hogere rentes op de autoleningen en credit cards. Het bekende gezegde luidt dat de Fed doorgaat met de rente te verhogen tot er iets in de economie kapot gaat. De vraag is, gaat de Amerikaanse consument kapot door deze schuldenlast? Ik hoor hier en daar al de eerste vergelijkingen met de krediet crisis van 2008.

Nee, ik denk het niet, maar het gaat wel pijn doen. De consumentenbestedingen zullen een flinke tik krijgen. De grote financiële crisis van 2008 was een ramp. Maar toen lag het schulden niveau van de consument een stuk hoger. Hypotheken waren toen 100% van het beschikbare inkomen. Tegenwoordig is dat nog maar 64%. Ter vergelijking: die studieschulden zijn 9%. Bovendien waren veel consumenten in de afgelopen jaren zo verstandig om hun hypotheekrente vast te leggen.

U gaat in de komende tijd in de Amerikaanse media ongetwijfeld veel zielige verhalen lezen van deze studenten. Maar goed, als je een schuld aangaat, moet je die ook terugbetalen. Want als de overheid het voor je oplost, betaalt uiteindelijk iedereen het.

Over de column van Corné van Zeijl

Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano en belegt ook privé. Reageer via [e-mail]. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.

See omnystudio.com/listener for privacy information.